……….ข้าพเจ้า นายพิพิธสรา แตงเรือง ผู้ปฏิบัติงานประเภทบัณฑิตจบใหม่ เป็นผู้จ้างงานของตำบลอิสาณ อำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์ สังกัดคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ภายใต้โครงการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคมฐานรากหลังโควิดด้วยเศรษฐกิจ BCG (U2T for BCG) ในวันที่ 4 เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2565 ข้าพเจ้าได้ทำการทดลองสูตรต่าง ๆ ในการทำสบู่สมุนไพรโดยในบทความนี้จะสรุปข้อมูลวัตถุดิบและประโยชน์ของสมุนไพรที่นำมาทำสบู่ ดังนี้
……….สิ่งที่ขาดไม่ได้ในการทำสบู่ก็คือ กลีเซอรีน (Glycerin) หรือ กลีเซอรอล (Glycerol) เป็นของเหลวที่ไม่มีสี มีความหนืด และมีรสหวาน สูตรทางเคมี C3H8O3 สามารถละลายน้ำได้ดีในแอลกอฮอล์และน้ำ แต่ไม่ละลายในไขมันได้ เนื่องจากกลีเซอรีน มีคุณสมบัติเคมีที่หลากหลาย จึงสามารถนำไปใช้เป็นสารตั้งต้นในการสังเคราะห์สารเคมีอื่น ๆ ได้ ด้วยคุณสมบัติที่สามารถละลายในแอลกอฮอล์และน้ำได้นี่จึงนำไปใช้ประโยชน์อย่างกว้างขวาง ซึ่งกลีเซอรีนบริสุทธิ์ สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ในหลายรูปแบบ เช่น ใช้เป็นส่วนผสมหรือ เป็นตัวช่วยในกระบวนการผลิตเครื่องสำอาง ผลิตภัณฑ์ในห้องน้ำและสุขอนามัยส่วนบุคคล อาหาร ยาสีฟัน ยาสระผม และนิยมใช้มากในอุตสาหกรรมสบู่ เพราะกลีเซอรีนเป็นส่วนช่วยหล่อลื่นเหมือน มอยซ์เจอร์ไรเซอร์ เพื่อปกป้องผิวไม่ให้แห้งและดูดซับความชื้นเมื่อสัมผัสกับอากาศซึ่งจะทำให้รู้สึกว่าผิวมีความชุ่มชื้น อ่อนโยนต่อผิว ขจัดความสกปรกที่ฝังแน่น ไม่ทำให้อุดตันรูขุมขน รวมทั้งปลอดภัยต่อผิวหนัง
……….สมุนไพรชนิดที่ 1 ว่านหางจระเข้มีสรรพคุณที่อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูล อิสระที่มีส่วนช่วยในการชะลอความแก่ชราได้ รวมทั้งช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันโรคได้เป็นอย่างดี และยังมีสรรพคุณช่วยยับยั้งการติดเชื้อ ช่วยลดความมันบนใบหน้า ช่วยลดรอยแผลเป็น ทำให้แผลเป็น จางลง ช่วยรักษาอาการผิวหนังไหม้จากแสงแดด ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้น เพิ่มการสร้างคอลลาเจน ลดการอักเสบ ลดฝ้า กระ และจุดด่างดำ ซึ่งอาจเกิดขึ้นจากการมีอายุมากหรือถูกแสงแดด น้ำผึ้งมีสาร ต้านอนุมูลอิสระที่ประกอบไปด้วยวิตามินบี วิตามินซี แคลเซียม และแร่ธาตุที่ช่วยต้านอนุมูลอิสระในร่างกาย มีสรรพคุณที่ช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ทำให้แผลไม่เกิดการอักเสบ กักเก็บน้ำที่ให้ความชุ่มชื้นไว้ กับผิว และทำให้ผิวหน้าขาว เนียนนุ่ม และไม่ทำให้ผิวหน้ามัน จึงเหมาะสำหรับคนที่มีผิวที่แพ้ง่าย
……….สมุนไพรชนิดที่ 2 ไพลมีคุณสมบัติลดการอักเสบของผิว ช่วยให้ผิวผุดผ่อง ลดจุดด่างดำ และรอยสิวได้ มีสารต้านอนุมูลอิสระ ต่อต้านเชื้อแบคทีเรียและ เชื้อราได้บางชนิด ช่วยเรื่อง ผด ผื่นคันได้ ชะลอวัย มีส่วนช่วยในกระบวนการเยี่ยวยาผิว ช่วยให้แผลเป็นหายไวขึ้น
……….สมุนไพรชนิดที่ 3 ขมิ้นชันมีสารสำคัญ คือ เคอร์คูมินอยด์ (Curcuminoids) ที่มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ต้านการเกิดการแพ้ การอักเสบของผิวหนัง บรรเทาอาการคัน มีฟองละเอียดทำให้รู้สึกนุ่ม เนียนละเอียดเมื่อสัมผัสผิวกาย บำรุงผิวพรรณ ช่วยปรับสภาพผิวให้นุ่มนวล เปล่งปลั่ง สดใส ลดอาการผื่นคัน ผิวเรียบเนียนขึ้น เซลล์ผิวเสื่อมสภาพจะค่อย ๆ หลุดออกอย่างอ่อนโยน
……….จากการทดลองทำสบู่สมุนไพรโดยใช้กลีเซอรีนแบบขุ่นและใส ผลสรุปได้ว่าการใช้กลีเซอรีนแบบใสนั้นทำให้สบู่สีสวยใสน่าใช้มากกว่ากลีเซอรีนแบบขุ่น และในการสกัดสารสมุนไพรนั้นจากการทดลองสกัดโดยการต้มสมุนไพรกับสกัดโดยใช้แอลกอฮอล์ วิธีการสกัดโดยใช้แอลกอฮอล์นั้นได้สารสกัดที่เข้มข้นกว่าแบบต้มอย่างชัดเจนโดยสกัดแบบต้มหลังจากทำสบู่เสร็จสบู่จะอ่อนนุ่มหักงอได้ง่าย ส่วนการสกัดด้วยแอลกอฮอล์นั้นสบู่มีความแข็งปกติ ดังนั้นจึงสรุปได้ว่า ใช้กลีเซอรีนแบบใสในการจัดทำสบู่ และใช้วิธีสกัดสารสมุนไพรโดยใช้แอลกอฮอล์
ที่มา
: https://marumothai.com/article/รอบรู้เรื่อง-กลีเซอรีน/
: https://research.kpru.ac.th/research2/pages/filere/16062018-05-24.pdf