โครงการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคม ฐานรากหลังโควิดด้วยเศรษฐกิจ BCG  

(U2T for BCG and Regional Development)

 

หลักสูตร: MS19-2  โครงการ การสื่อสารในการออกแบบลวดลายผ้าพื้นบ้านตำบลหลักเขต จังหวัดบุรีรัมย์ เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้เศรษฐกิจชุมชน

หัวหน้าโครงการ: รองศาสตราจารย์ ดร.สายใจ ทันการ

        :  อาจารย์คธาวุฒิ จันบัวลา

ชื่อบทความ: การปฏิบัติงานเดือนกรกรฏาคม ภายในโครงการการสื่อสารในการออกแบบลวดลายผ้าพื้นบ้านตำบลหลักเขต จังหวัดบุรีรัมย์ เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้เศรษฐกิจชุมชน

ชื่อเจ้าของบทความ นางสาวเล็น กระเชิญรัมย์ ประเภท ประชาชน

 

ดิฉัน นางสาวเล็น กระเชิญรัมย์ ผู้ปฏิบัติงานประเภทประชาชน MS19-2 ตำบลหลักเขต จังหวัดบุรีรัมย์ ผู้เข้าร่วมโครงการโครงการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคมฐานรากหลังโควิดด้วยเศรษฐกิจ BCG (U2T for BCG and Regional Development)  โครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ 1 ตำบล 1 มหาวิทยาลัย (จากมหาวิทยาลัยสู่ตำบล สร้างรากแก้วให้ประเทศ) กระทรวงอุดมศึกษาธิการ วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม″

การปฏิบัติงานในโครงการเริ่มต้นเมื่อวันที่ 1 กรกฏาคม 2565 เริ่มต้นจาก หัวหน้าโครงการ คือ

รองศาสตราจารย์ ดร.สายใจ ทันการ และ อาจารย์คธาวุฒิ จันบัวลา อาจารย์ประจำโครงการ ได้มีการเข้าร่วมประชุมออนไลน์ เพื่อปฐมนิเทศชี้แจงรายละเอียดโครงการและแนะนำคณะทำงาน รวมทั้งหมด 10 คน ประกอบด้วย หมู่ที่ 1 นายชยพล กลองชัย ผู้ปฏิบัติประเภท ประชาชน มีความสามารถ การบริหารจัดการ การออกแบบลวดลาย การผลิต การขายผ้าไหม ครบวงจร หมู่ที่ 2 นายหัสชัย เรืองยิ่ง ผู้ปฏิบัติประเภท  ประชาชน มีความสามารถ ภาษาอังกฤษ การจัด Event นำผ้าไหมขึ้นสู่เวทีประกวด การเดินแบบ การส่งเสริมการตลาด  การสร้าง Content หมู่ที่ 3,13 นางสาวนฤมล เกรัมย์ ผู้ปฏิบัติประเภท นักศึกษาจบใหม่ มีความสามารถ คอมพิวเตอร์ธุรกิจ ระบบ เครือข่าย การตลาดออนไลน์ หมู่ที่ 4 นายชาคริต  เพ็ชรหนู มีความสามารถ ถ่ายภาพ ทำ Content ผลิตสื่อ ผู้ปฏิบัติงาน ประเภทนักศึกษาจบใหม่ หมู่ที่ 5,11  นางสาวพัชรีภรณ์ เพ็ชรเลิศ  ผู้ปฏิบัติ ประเภทนักศึกษาจบใหม่ ความสามารถ รัฐศาสตร์ Bigdata ชุมชนหลักเขต หมู่ที่ 6 นางสาวแสงเดือน วงษ์นก  ผู้ปฏิบัติ ประเภทประชาชน มีความสามารถ การบริหารจัดการทอผ้าครบวงจร ผู้รับผิดชอบ หมู่ที่ 7 นายกิติกรณ์  ก้องสุรินทร์  ผู้ปฏิบัติ ประเภทนักศึกษาจบใหม่ มีความสามารถเศรษฐศาสตร์ การสร้างมูลค่าเพิ่มผลผลิตชุมชน หมู่ที่ 8,9,14 นายเฉลิมวุฒิ วิชัยรัมย์  ผู้ปฏิบัติประเภทประชาชน มีความสามารถ นิติกร Bigdata ชุมชนหลักเขต  หมู่ที่ 10 ดิฉัน นางสาวเล็น กระเชิญรัมย์ ผู้ปฏิบัติประเภทประชาชน มีความสามารถ ปลูกหม่อน เลี้ยงไหม ทอผ้าครบวงจร หมู่ที่ 12 นางสาวสโรชา หงษา  ผู้ปฏิบัติประเภท นักศึกษาจบใหม่ มีความสามารถ บัญชี การตลาดออนไลน์

   

การประชุมการดำเนินงานผ่านระบบออนไลน์

คณาจารย์และคณะปฏิบัติงาน ได้มีการประชุมการดำเนินงานผ่านระบบออนไลน์ ครั้งที่ 2  ได้มีการร่วมกันแสดงความคิดเห็นและข้อเสนอแนะเกี่ยวกับผ้าในชุมชน การหาวัตถุดิบในพื้นที่ตำบลหลักเขต มาทำลวดลายผ้าเพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับผ้าในชุมชน ได้ข้อสรุปว่า โครงการนี้จะพัฒนาผลผลิตผ้าพื้นบ้านชุมชนตำบลหลักเขต จะมีสีสดใส สีสว่าง มีลวดลวดหลากหลาย จากแนวคิดของโครงการนี้ จะผลิตเนื้อผ้าจากสีธรรมชาติ พัฒนาลวดลายทางเลือกใหม่ที่นำต้นแบบมาจากใบหม่อน

การประชุมการดำเนินงานผ่านระบบออนไลน์ ครั้งที่3

คณาจารย์และคณะปฏิบัติงาน ได้มีการประชุมการดำเนินงานผ่านระบบออนไลน์ ครั้งที่3 เกี่ยวกับการวางแผนการผลิตผ้า การออกแบบลายผ้า การทำการตลาดทั้งออนไลน์และออฟไลน์ การนำผ้าไปเป็นที่รู้จักของสังคมให้กว้างขึ้นกว่าเดิม

         

การประชุมการดำเนินงานผ่านระบบออนไลน์ ครั้งที่ 4

คณาจารย์และคณะปฏิบัติงาได้มีการประชุมการดำเนินงานผ่านระบบออนไลน์ครั้งที่ 4 เข้าร่วมประชุมออนไลน์เพื่อรับฟังการนำเสนอการผลิตลวดลายผ้าต้นแบบและการสรุปผลการปฏิบัติงานเพื่อเขียนรายงานประจำเดือนกรกฏาคม

สรุปการประชุมออนไลน์จะผลิตผ้าไหมผ้าด้ายลายใบม่อนแนะนำแนวทางในการเขียนบทความเนื้อหาในบทความ กำหนดเวลาในการส่งบทความวันที่20 กรกฎาคม 2565 ร่วมถึงสรุปชื่อทีมในการดำเนินโครงการคือ“Lak Khet Folk Fabric”

     

การเข้าร่วมฟังบรรยาย การอบรมวิธีการจัดเก็บและกำกับตรวจสอบข้อมูล

     

จุดมุ่งหมายการลงพื้นที่สำรวจในชุมชนที่ได้รับมอบหมาย เน้นข้อมูลที่มีประโยชน์ ใช้ได้จริง เข้าระบบได้ที่ http://cbp.u2t.ac.th ก่อนลงพื้นที่ ควรทราบถึงเป้าหมายการเก็บข้อมูลในเขตพื้นที่ที่รับผิดชอบให้ชัดเจน แนวทางเก็บข้อมูลควรจะนำไปใช้ ในการอบรมนี้จะแนะนำการใช้งานของระบบ TCD และ คู่มือในการใช้งาน การกรอกข้อมูลทั้ง 10 หมวดหมู่

ประวัติตำบลหลักเขต

หลักเขตเป็นตำบลหนึ่งของอำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์ ได้ยกฐานะจากสภาตำบลเป็นองค์การบริหารส่วนตำบล วันที่ 16 ธันวาคม 2539 จัดตั้งเป็นเทศบาลตำบลหลักเขตเมื่อวันที่ 29 กันยายน 2552  เป็นต้นมา

ที่ตั้งและอาณาเขต

ตําบลหลักเขตตั้งอยู่ทางทิศใต้ของอําเภอเมืองบุรีรัมย์ ห่างจากที่ว่าการอําเภอเมืองประมาณ 20กิโลเมตร โดยมีอาณาเขต ดังนี้ ทิศเหนือ จดตําบลสวายจีก อําเภอเมืองบุรีรัมย์ ทิศใต้ จดตําบลโคกขมิ้น อําเภอพลับพลาชัย  ทิศตะวันออก จดตําบลสองชั้นและตําบลสูงเนิน อําเภอกระสัง ทิศตะวันตก จดตําบลสําโรง อําเภอพลับพลาชัย และตําบลสะแกซํา อําเภอเมืองบุรีรัมย์

ลักษณะภูมิประเทศ

เทศบาลตำบลหลักเขตมีเนื้อที่ พื้นที่ทั้งหมด 40.264 ตารางกิโลเมตร 25,065 ไร่ ลักษณะพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบสูง มีความสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 150 – 180 เมตร สภาพพื้นที่ส่วนใหญ่ใช้ประโยชน์ทางการเกษตรกรรม

ลักษณะภูมิอากาศ

​          ลักษณะอากาศมีลักษณะร้อนชื้น  อากาศเปลี่ยนแปลงไปตามฤดู มี 3 ฤดู ดังนี้ 1) ฤดูร้อน เริ่มประมาณเดือนมีนาคม ถึงเดือนมิถุนายน 2) ฤดูฝน เริ่มประมาณเดือนกรกฎคม ถึงเดือนตุลาคม 3)ฤดูหนาว เริ่มประมาณเดือนพฤศจิกายน ถึงเดือนกุมภาพันธ์

​ลักษณะของดิน

​          ลักษณะดินโดยทั่วไปจะเป็นดินร่วนปนทราย

ลักษณะของแหล่งน้ำ

​​          แหล่งน้ำที่สร้างขึ้น 1) ประปาหมู่บ้าน 5 แห่ง  2) คลอง 4 แห่ง

หมู่บ้านในเขตเทศบาล

ตําบลหลักเขต จํานวน 14 หมู่บ้าน ได้แก่  หมูที่  1  บ้านปริงเปน  หมู่ที่  2  บ้านหลักเขต

​หมู่ที่  3  บ้านหนองไผ่ หมู่ที่  4  บ้านโคกเก่า หมู่ที่  5  บ้านโคกเมือง หมู่ที่  6  บ้านตาแผ้ว

หมู่ที่  7  บ้านเสม็ด หมู่ที่  8  บ้านเขตสามัคคี หมู่ที่  9  บ้านเขตพัฒนา หมู่ที่  10 บ้านหนองสมบูรณ์

หมู่ที่  11 บ้านสมสุข หมู่ที่  12 บ้านเขตสมบูรณ์ หมู่ที่  13 บ้านไผ่สีทอง หมู่ที่  14 บ้านเขตประชาสรร

ประชากร

ประชากรทั้งสิ้น 6,499 คน แยกเป็นชาย 3,246 คน หญิง 3,253 คน มีความหนาแน่นเฉลี่ย 161 คน / ตารางกิโลเมตร

สภาพทางเศรษฐกิจ

1)อาชีพ ประชาชนส่วนใหญ่มีอาชีพทํานา และอาชีพรับจ้างทั่วไป 2)หน่วยธุรกิจในเขตเทศบาลตําบลหลักเขต – โรงสีขนาดเล็ก 25 แห่ง

สภาพทางสังคม

การศึกษา มีสถานศึกษา ทั้งสิ้น 4 แห่ง แบ่งเป็น 1) โรงเรียนประถมศึกษา 4 แห่ง, เป็นโรงเรียนขยายโอกาส 3 แห่ง 2) ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กเทศบาลตําบลหลักเขต 4 แห่ง

สถาบันและองค์การทางศาสนา

มีวัด 4 แห่ง, สํานักสงฆ์ 2 แห่ง

การสาธารณสุข

1) สถานีอนามัยประจําตําบล 1 แห่ง  2)อัตราการมีและใชส้วมราดน้ำ 100%

การไฟฟ้า

อัตราการมีไฟฟ้าใช้ 100 %

แหล่งน้ำธรรมชาติ

ลําน้ำ,ลําห้วย 2 แห่ง,สระน้ำ 8 แห่ง,บึงหนอง 6 แห่ง,บ่อโยก 15 แห่ง

แหล่งน้ำที่สร้างขึ้น

ประปาหมู่บ้าน 11 แห่ง สระน้ำ 12 แห่ง, บ่อโยก 21 แห่ง

งานมวลชนจัดตั้ง

1)ลูกเสือชาวบ้าน 2 รุ่น จํานวน 300 คน 2)อาสาสมัครป้องกันภัยฝ่ายพลเรือน 1 รุ่น จํานวน 113 คน 3)งานตํารวจหมู่บ้าน 1 รุ่น จํานวน 81 คน

หมู่ที่  10 บ้านหนองสมบูรณ์

                                                      

หมู่ที่  10 บ้านหนองสมบูรณ์ ตำบลหลักเขต อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์ ห่างจากตัวเมืองบุรีรัมย์ประมาณ 20 กิโลเมตร เป็นหมู่บ้านเล็กๆ ที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ของตำบลหลักเขต อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์ ปัจจุบันมี  นางสาวปรีญานุช กระเชิญรัมย์ เป็นผู้ใหญ่บ้านหมู่ 10  มีครัวเรือน 119 ครัวเรือน จำนวนประชากรทั้งหมด 448 คน แบ่งเป็นชาย 223 คน หญิง 225 คน อาชีพหลักในหมู่บ้าน คือ เกษตรกรรม ชาวบ้านในชุมชนส่วนใหญ่จะเพาะปลูกข้าวเป็นหลัก และทำอาชีพรับจ้างทั่วไป การเลี้ยงสัตว์ ได้แก่ โค กระบือ ผลผลิตที่ได้ใช้เพื่อการบริโภคและจำหน่าย ภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชน คือ การทอผ้าไหม ผ้าด้าย ซึ่งเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นดั่งเดิมที่สืบทอดต่อกันมายาวนาน

ผ้าพื้นบ้าน

การทอผ้าเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นของหมู่บ้านที่สืบทอดต่อกันมายาวนาน ในอดีตเป็นการทำกันในครัวเรือนเพื่อใช้เอง หรือทำขึ้นเพื่อใช้ในงานพิธี เช่น งานบุญ งานแต่งงาน หรืองานสังคมต่างๆ ในตำบลหลักเขตยังมีการทอผ้าแบบดั่งเดิม ผ้าที่ทอได้แก่ ผ้าด้าย ผ้าห่างกระรอกทำเป็นผ้าโจงกระเบน ผ้าถุง ผ้าขาวม้า ผ้าสะใบเป็นต้น แต่ปัจจุบันมีการทอที่น้อยลง ชาวบ้านที่ยังทอผ้าอยู่มีเพียงไม่กี่หลังคาเรือนที่ยังรับจ้างทอผ้าและทอผ้าขายจำหน่ายเอง

       

จากการได้เข้าร่วมปฏิบัติงานในโครงการนี้ สิ่งที่ได้รับคือ การได้ทบทวนประวัติหมู่บ้าน ได้เล่าประวัติความเป็นมาให้ลูกหลานคนรุ่นใหม่ได้เก็บไว้ศึกษาต่อ การได้เข้าร่วมงานกับคนรุ่นใหม่ ทำให้รู้สึกว่าตัวเองมีความภาคภูมิใจที่ทำงานอีกระดับหนึ่ง จากในอดีตทำงานแบบบ้าน ๆ อยู่ในชุมชน ไม่ได้เรียนหนังสือ ดิฉันจะพยายามเรียนรู้กับคณะอาจารย์และลูกหลานทุกคน จะมีความสุขในการทำงานทุกวันค่ะ และจะพยายามถ่ายทอดภูมิปัญญาผ้าพื้นบ้านหลักเขต และเรียนรู้ผ้าพื้นบ้านแบบใหม่ ๆ จากโครงการค่ะ

นางสาวเล็น กระเชิญรัมย์ ประเภท ประชาชน

MS19-2 ตำบลหลักเขต อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์