โครงการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคมฐานรากหลังโควิดด้วยเศรษฐกิจBCG (U2T for BCG)

หลักสูตร SC20-2 คณะวิทยาศาสตร์

ตำบลเมืองฝ้าย อำเภอหนองหงส์ จังหวัดบุรีรัมย์ ประจำเดือนสิงหาคม

ข้าพเจ้านางกมลชนก แกล้วกล้า ประเภทประชาชนทั่วไป ตำบลเมืองฝ้าย อำเภอหนองหงส์ จังหวัดบุรีรัมย์ ในโครงการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ BCG  (U2T for BCG and Regional Development) รอบที่ 2

การทอเสื่อกกและไหลเป็นภูมิปัญญาของคนในท้องถิ่นเป็นการปฏิบัติกันมาตั้งแต่ดั้งเดิมเพื่อการต่อยอดของการนำเอาต้นกกและไหลมาแปรสภาพให้เป็นเส้น ย้อมสีแล้วสาน ทอให้ป็นแผ่นผืนเพื่อนำมาใช้ปูลาดรองนั่งหรือนอนหรือทำธุรกรรมต่างๆตลอดจนทำพิธีกรรมทางศาสนาและความเชื่อ

เสื่อกกและไหลเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีใช้กันอยู่ทั่วไป จากการลงพื้นที่ หมู่ 12 บ้านโปร่งตึกพัฒนา ได้สำรวจข้อมูลจาก นางสมหมาย คงตะเคียน พบว่า ต้นกกเป็นพืชที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติเกิดที่หนอง คลอง บึง ต้นไหลเกิดจากการปลูกขึ้นเองตามท้องถิ่น เมื่อเราได้ต้นกกและไหลมาแล้วก็ทำการซอยและการตาก การซอยทำได้ 2 แบบคือ การซอยสดๆ หรือตากแดดหนึ่งแดดแล้วนำมาซอย จึงนำไปตากแดดให้กกและไหลแข็งประมาณ 2-3 แดด การย้อมสีก่อนย้อมสีต้องเอากกและไหลแช่น้ำก่อนเพื่อให้เส้นมีความอ่อนตัวและอมสีจากนั้นตากแดดสองแดดให้แห้ง การทอ นำเชือกไนลอนสำหรับทอเสื่อมาโยงใส่ฟืมจนเสร็จ นำเส้นกกและไหลมาทอเสื่อลายตามที่ต้องการเมื่อทอเสร็จก็ทำการตัดแล้วนำไปตากแดด หลังจากนั้นก็นำมาเก็บไว้ในที่ร่มใช้เวลาในการทอ 1-2 วัน ต่อผืน  ราคาการขายเสื่อกกและไหลที่แปรรูปเสร็จแล้ว สีพื้นธรรมชาติ กกราคาผืนละ 200 บาท ไหลราคาผืนละ 400 บาท สีสันลวดลายสวยงาม กกราคาผืนละ 500 บาท ไหลราคาผืนละ 1000 บาท วัสดุอุปกรณ์ในการทอเสื่อกกและไหล ไม้ไผ่ติดหุ้งสาด ไม้ไผ่ อัก-ฟืม โฮงทอเสื่อ ไม้สอด กก ไหล สีย้อมกก เชือกไนลอนเล็กสีเหลืองหรือเอ็น กรรไกร จากทีมเมืองฝ้ายได้มีมติตกลงกันกับคณะอาจารย์ประจำตำบลกับผู้ปฏิบัติงานว่าจะจัดทำผลิตภัณฑ์เบาะรองนั่งและโคมไฟจากเสื่อกกและไหลเพราะจากการสำรวจข้อมูลพบว่าตำบลเมืองฝ้ายมีการทอเสื่อกกและไหลหลายหมู่บ้านจึงอยากจะต่อยอดให้ชาวบ้านได้มีส่วนร่วมในโครงการและสร้างรายได้ให้ครัวเรือน

ผลิตภัณฑ์เสื่อกกและไหลเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านในชนบทที่ใช้เวลาว่างจากการทำไร่ทำนามาถักทอ บางส่วนทอเก็บไว้เพื่อทำบุญช่วงเทศกาลตามประเพณี พัฒนาต่อยอดด้วยการแปรรูปให้เป็นผลิตภัณฑ์ที่ทันสมัยและสามารถใช้งานได้หลากหลายรูปแบบ เป็นผลิตภัณฑ์ที่มีความโดดเด่น ประณีต สวยงาม มีหลากหลายชนิด ผลิตจากเส้นใยที่มีคุณภาพเหนียวแน่นทนทานผิวมันละเอียดใช้วัตถุดิบในท้องถิ่น