ข้าพเจ้านางสาวมาริสา ขวัญทอง ประเภทบัณฑิตจบใหม่ เป็นผู้ปฏิบัติงานตำบลนาโพธิ์ อำเภอนาโพธิ์ จังหวัดบุรีรัมย์
หลักสูตร : AG04-1 โครงการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคมฐานรากหลังโควิดด้วยเศรษฐกิจ BCG (U2T for BCG and Regional Development) มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์
กลุ่มผู้ปฏิบัติงานตำบลนาโพธิ์ได้มีแนวคิดในการส่งเสริมอาชีพ นำสมุนไพรเสลดพังพอนมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์น้ำมันนวดสมุนไพรเสลดพังพอน แต่เนื่องจากคนในชุมชนไม่รู้ถึงสรรพคุณและวิธีการใช้ต้นเสลดพังพอน จึงทำให้ต้นเสลดพังพอนในชุมชนมีลำต้นที่ไม่สมบูรณ์เพราะเกิดจากการไม่ได้ดูแลรักษา
ทำให้กลุ่มผู้ปฏิบัติงานตำบลนาโพธิ์ ได้เล็งเห็นความสำคัญให้มีการส่งเสริมการขยายพันธุ์ต้นเสลดพังพอนตัวเมีย ให้คนในชุมชนนำสมุนไพรเสลดพังพอนมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์น้ำมันนวดสมุนไพรเสลดพังพอนต่อไป เพื่อสร้างงานและรายได้ให้กับชุมชนโดยใช้ทรัพยากรธรรมชาติให้เกิดประโยชน์คุ้มค่าและถูกวิธี
วิธีการทำน้ำมันเขียวนวดสมุนไพรเสลดพังพอน
- นำใบเสลดพังพอนตัวเมียมาล้างทำความสะอาดและตากให้น้ำแห้ง
- นำลงไปทอดในน้ำมันมะพร้าว15-20 นาที เพื่อให้น้ำมันจากใบเสลดพังพอนออกมาเป็นสีเขียว
- กรอกน้ำมันที่ได้จากการทอด ไม่ให้สิ่งเจือปนพักไว้ให้เย็น
- นำน้ำมันที่พักไว้ ทำการผสมส่วนประกอบต่างๆให้ครบ
- บรรจุนำมันสมุนไพรลงในบรรจุภัณฑ์ที่เตรียมไว้
เสลดพังพอน เป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณมากมายหลายอย่าง ซึ่งกลุ่มผู้ปฏิบัติงานตำบลนาโพธิ์จะขอพาทุกคนไปทำความรู้จักกับสมุนไพรชนิดนี้กันให้มากขึ้น รวมทั้งไขข้อสงสัยที่ว่าทำไมเสลดพังพอนถึงมีทั้ง เสลดพังพอนตัวผู้ และเสลดพังพอนตัวเมีย แล้วทั้ง 2 ชนิดมีความแตกต่างกันอย่างไร และสรรพคุณจะเหมือนกันหรือไม่
เสลดพังพอนทั้ง 2 ชนิดมีลักษณะคล้ายกันคือ เป็นไม้พุ่มสูงประมาณ 1 เมตร ลักษณะใบเป็นใบเดี่ยว มีช่อดอกที่ปลายกิ่งเหมือนกัน ส่วนความแตกต่างนั้นจะอยู่ที่ลำต้น ซึ่งเสลดพังพอนตัวผู้จะมีหนามแหลมยาวที่ลำต้น แต่ตัวเมียไม่มี สีสันของใบก็เช่นกัน เสลดพังพอนตัวผู้จะมีก้านใบสีน้ำตาลแดง ใบสีเขียวเข้ม แต่ใบของเสลดพังพอนตัวเมียจะเป็นสีเขียว นอกจากนี้ดอกของเสลดพังพอนทั้ง 2 ชนิดยังมีสีที่ต่างกันอีกด้วย โดยตัวผู้จะมีสีส้ม ส่วนดอกของตัวเมียจะมีสีแดงอมส้ม ทั้งนี้
สรรพคุณ
เสลดพังพอนตัวผู้
- ราก- ช่วยลดอาการตัวเหลือง แก้อาการตาเหลือง แก้อาการกินข้าวไม่ได้ ถอนพิษแมลงสัตว์กัดต่อย ถอนพิษงู แก้ปวดฟัน
- ใบ- ช่วยแก้อาการปวดที่บาดแผล แก้โรคฝี โรคคางทูม โรคงูสวัด เริม แก้ฟกช้ำ และช่วยรักษาแผลที่เกิดจากของมีคมได้
- ทั้งต้น – ใช้เหมือนเสลดพังพอนตัวเมีย และใช้แทนเสลดพังพอนตัวเมียได้ แต่ใบเสลดพังพอนตัวเมียมีรสจืด ใบเสลดพังพอนตัวผู้มีรสขมมาก และเสลดพังพอนตัวผู้มีฤทธิ์อ่อนกว่าเสลดพังพอนตัวเมีย
เสลดพังพอนตัวเมีย
- ราก – มีฤทธิ์เป็นยาขับปัสสาวะ ช่วยขับประจำเดือน แก้ปวดเมื่อย
- ใบ – ช่วยรักษาแผลโรคผิวหนัง อาทิ เริม แผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก และบรรเทาอาการแผลร้อนในภายในปาก
- ทั้งต้น – ใช้ในการถอนพิษ โดยเฉพาะพิษแมลงสัตว์กัดต่อย ตะขาบ แมงป่อง ช่วยรักษาอาการอักเสบ แก้งูสวัด บรรเทาอาการลมพิษ และรักษาแผลน้ำร้อนลวกได้
ที่มา : เสลดพังพอน
