บทความประจำเดือนกันยายน ของนางสาวชัชฎา สท้านธรนิน การดำเนินงานโครงสร้างการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคมฐานรากหลังโควิดด้วยเศรษฐกิจ BCG(U2T for BCG and Regoin Developmant)ในครั้งนี้ข้าพเจ้า นางสาวชัชฎาสท้านธรนิน ประเภทประชาชน เป็นเจ้าหน้าที่ดำเนินงานตำบลท่าโพธิ์ชัย อำเภอหนองกี่ จังหวัดบุรีรัมย์ ภายใต้การดูแลของคณะครุศาสตร์มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัยม์ จากการดำเนินงานประจำเดือนกันยายน มีรายระเอียดดังนี้
ข้าพเจ้านางสาวชัชฏา สท้านธรนิน อาศัยอยู่หมู่ที่ 9 บ้านหนองบอน ตำบลท่าโพธิ์ชัย อำเภอหนองกี่ จังหวัดบุรีรัมย์ จะนำเอาความรู้เรื่องการทำกระยาสารทมานำเสนอเป็นบทความประจำเดือนกันยายน กระยาสารทเมื่อก่อนมีชื่อว่าข้าวสาด เพราะเหตุนี้ กว่าจะได้มาเป็นกระยาสารทในปัจจุบัน วิธีการทำต้องหาข้าวเปลือกข้าวเหนียวนำมาแช่ไว้ 1 เดือน แล้วนำมาตำ ก่อนที่จะตำต้องคั่วข้าวเหนียวที่เราแช่ไว้ก่อน ครกที่ใช้ตำสมัยโบราณจะเป็นครกกระเดื่องและครกมือ ครกกระเดื่องต้องใช้คนตำอย่างน้องสอง คนหนึ่งตำและจะมีคนคอยปัดข้าวหน้าครก ส่วนครกมือจะตำไปด้วยปัดไปด้วยคนเดียวสามารถทำได้ เมื่อได้ข้าวเหนียวที่คั่วและตำเสร็จแล้ว คนโบราณจะเรียกข้าวเม่าและเมื่อได้ข้าวเม่าแล้วเขาก็จะนำข้าวเม่ามาคั่วกับทรายร้อนๆให้พองจากข้าวเม่าจะกลายเป็นข้าวพอง ขั้นตอนต่อไปเมื่อได้ข้าวพองแล้ว ก็ทำข้าวตอก ขั้นตอนการทำข้าวตอกจะนำข้าวเปลือกข้าวเหนี่ยว จะใข้ข้าวเหนี่ยวสันป่าตองหรือข้าวเหนี่ยวหลายราย เพราะข้าวเหนี่ยวจำพวกนี้เมื่อคั่วมันจะแตกเป็นดอกขาวๆ เม็ดใหญ่ บางคนอาจจะไม่รู้ว่าข้าวตอกแบบนี้มาจากไหน เมื่อคั่วข้าวตอกได้แล้วก็จะมาเก็บแกลบที่ติดกับดอกข้าวตอกออกให้ให้เหลือแค่ข้าวตอกที่เป็นดอกขาวๆ ทั้งสองอย่างนี้คนสมัยโบราณจะทำเอาไว้มากและต้องใช้เวลาทำนาน เขาจะเตรียมทำกันเป็นเดือนก่อนจะถึงวันสาท คือวันดับ 15 ค่ำเดือน 10 ของทุกปี หรือเรียกอีกคือแรม 15 ค่ำเดือน 10 เมื่อมีข้าวพอกและข้าวตอกแล้วจะหามะพร้าวเป็นลูกจากต้นนำมาเก็บไว้ ส่วนน้ำตาลจะใช้น้ำอ้อยแทน เพราะสมัยก่อนจะนำอ้อยมาทำเป็นน้ำตาลก้อนหรือเรียกว่าน้ำตาลปึก เมื่อได้ครบทุกอย่างแล้วบางคนจะใส่งาและถั่วลิสง แต่ถ้าคนไหนไม่ชอบก็ไม่ใส่ก็ได้แล้วแต่ชอบ พอใกล้จะถึงวันสาท จะกวนข้าวเม่า ข้าวตอก น้ำตาลปึก กะทิมะพร้าวเข้าด้วยกัน จะทำครั้งละมากๆเมื่อทำเสร็จก็แจกจ่ายเพื่อนบ้านใกล้เคียง ส่วนที่เหลือจะนำไปวัดจะเก็บไว้กวนที่หลัง สมัยก่อนจะไม่มีถุงพลาสติกใส่เหมือนปัจจุบัน จะใช้ใบตองห่อเป็นห่อใหญ่ๆแล้วนำไปแจกเพื่อนบ้านเพราะเหตุผลนี้จึงเป็นที่มาของวันข้าวสาท
จากข้อมูลของสมัยโบราณก็ทำให้เรารู้จักวิธีคิด วิธีทำของคนโบราณว่าช่างคิดช่างทำเพราะปัจจุบันนี้มีเทคโนโลยีเข้ามาช่วยเยอะมากจึงทำให้ข้าวกระยาสารทในปัจจุบันมีเยอะมาก มีเยอะอยู่ทั่วประเทศสามารถหาทานได้ง่ายขึ้น
วิดีโอประจำเดือนกันยายน
