พิพิธภัณฑ์ยุคก่อนประวัติศาสตร์สร้างขึ้นในวันที่ 28 ธันวาคม 2542 โดยเริ่มมาจากในปี 2516 ชาวบ้านได้ไปขุดบ่อน้ำแล้วพบภาชนะดินเผาแต่ยังไม่มีใครสนใจ ต่อมาในปี 2540 ชาวบ้านได้ขุดดินลึกประมาณ 1 เมตร เพื่อทำไร่มันสำปะหลัง และพบเศษภาชนะดินเผาอีกจำนวนมาก พระอาจารย์ธงชัย ชาตปญโญ เจ้าอาวาสวัดป่าพระสบาย จึงได้ขอให้ผู้ที่ขุดพบโบราณวัตถุนำมารวบรวมไว้ที่วัด และก่อตั้งเป็นพิพิธภัณฑ์ยุคก่อนประวัติศาสตร์ขึ้น เพื่อเป็นการรวบรวมชิ้นส่วนโบราณวัตถุต่าง ๆ และเปิดให้คนท้องถิ่นและผู้ที่สนใจเข้ามาศึกษาหาความรู้ โดยมีการจัดแสดงโครงกระดูกมนุษย์โบราณ และเศษภาชนะดินเผาซึ่งส่วนใหญ่เป็นภาชนะดินเผาสีเทาดำ ไม่มีการเคลือบ มีรูปทรงคล้ายภาชนะบ้านเชียงแต่ไม่มีลายจากการเขียนสี มีเพียงลายจากการทาบเชือกและสายจากการจดของแหลมลงในเนื้อภาชนะเท่านั้น โดยโบราณวัตถุที่ขุดพบอยู่ในยุคก่อนประวัติศาสตร์ มีอายุราว 3,000 ปี ชิ้นที่สมบูรณ์และมีคุณค่าจะเก็บไว้ในตู้กระจก ส่วนเศษภาชนะดินเผาที่แตกหักจำนวนมากจะนำมาวางรวมไว้บนโต๊ะเหล็กตามมุมห้อง โบราณวัตถุที่จัดแสดง เช่น หินก้อนกลมที่ใช้ทุบวัตถุหรือลับโลหะ สร้อยคอหินสี กำไลหิน เครื่องใช้ที่เป็นเหล็กจำพวก มีด หอก กระดิ่ง กระพรวน แหวนสำริด สร้อยคอสำริด ต่างหู กระสุนดินเผา แวดินเผา กระดิ่งดินเผา ภาชนะดินเผารูปทรงคล้ายบาตร หม้อดินสีแดงไม่เคลือบ ภาชนะดินเผารูปทรงคล้ายกะลาและพาน ภาชนะดินเผาสีดำมีเชิง เป็นต้น
หลังจากที่ทางวัดและชุมชนตกลงกันว่าจะสร้างพิพิธภัณฑ์ จึงได้ขอทุนสนับสนุนจากโครงการ SIP ราวสี่แสนบาท ชาวบ้านและผู้มีจิตศรัทธาบริจาคเงินสมทบกว่าอีกแปดแสนบาท เพื่อใช้ในการก่อสร้างอาคารจัดแสดงพิพิธภัณฑ์ภายในบริเวณพื้นที่ของวัดป่าพระสบาย โดยกรมศิลปากรได้เข้ามาสนับสนุนข้อมูลในการจัดแสดงและทำทะเบียนวัตถุที่มีกว่า 300 ชิ้น ให้กับทางพิพิธภัณฑ์ ราวปี 2544 จึงแล้วเสร็จเปิดให้เข้าชมภายในพิพิธภัณฑ์จัดแสดงโบราณวัตถุมากมาย ชิ้นที่สมบูรณ์และมีคุณค่าเก็บไว้ในตู้กระจก ส่วนเศษภาชนะดินเผาที่แตกหักจำนวนมาก นำมาวางรวมไว้บนโต๊ะเหล็ก ตามมุมห้อง โบราณวัตถุที่จัดแสดง อาทิ หินกก้อนกลมที่ใช้ทุบวัตถุหรือลับโลหะ สร้อยคอหินสี กำไลหิน เครื่องใช้ที่เป็นเหล็กจำพวก มีด หอก กระดิ่ง กะพรวน แหวนสำริด สร้อยคอสำริด ต่างหู กระสุนดินเผา แวดินเผา กระดิ่งดินเผา ภาชนะดินเผารูปทรงคล้ายบาตร หม้อดินสีแดงไม่เคลือบ ภาชนะดินเผารูปทรงคล้ายกะลาและพาน ภาชนะดินเผาสีดำมีเชิงอย่างไรก็ดี อาคารจัดแสดงเป็นอาคารก่ออิฐถือปูนที่สร้างอย่างง่าย ๆ แม้จะมีเหล็กดัดและล็อกกุญแจตู้จัดแสดงทุกตู้ ก็ยังมีโจรลักลอบเข้ามาขโมยโบราณวัตถุ ดังนั้นผู้ชมไม่ต้องแปลกใจถ้าก่อนเดินออกจากอาคารจัดแสดง จะเห็นที่นอน มุ้ง หมอน “จัดแสดง” บริเวณห้องทางออก คุณสำนวน หลอมนาค เจ้าของห้องนอนในพิพิธภัณฑ์ ซึ่งเป็นลูกจ้างขององค์การบริหารส่วนตำบลบึงเจริญ และเจ้าของที่ดินที่ขุดพบโบราณวัตถุ คือผู้ที่อาสาเข้ามาดูแลและเฝ้ายามพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ในตอนกลางคืน
ทางชุมชนบึงเจริญบอกว่า มีแนวโน้มว่าในอนาคตทางองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและทางจังหวัด อาจจะเข้ามาจัดทำบริเวณแห่งนี้ให้เป็นแหล่งขุดค้นทางโบราณคดีกลางแจ้ง (site museum) พวกเขาหวังไว้ว่าใครที่ผ่านไปมาอำเภอบ้านกรวด จะเข้ามาเยี่ยมเยือนและท่องเที่ยวในหมู่บ้านของพวกเขามากขึ้น
ข้อมูลจาก: เว็บไซต์ http://woodychannel.com/prehistoric-museum-pra-sa-buy-temple.html
ข้อมลในการเข้าชม
ที่อยู่ : วัดป่าพระสบาย หมู่ 1 ต.บึงเจริญ อ.บ้านกรวด จ.บุรีรัมย์ 31180 (ห่างจากตัวอำเภอบ้านกรวดราว 14 ก.ม.)
โทรศัพท์ : 08-9585-0467 ติดต่อคุณสำนวน หลอมนาค, 08-9850-3656
วันและเวลาทำการ : เปิดทุกวัน กรุณาติดต่อล่วงหน้า
ค่าเข้าชม : ไม่เสียค่าเข้าชม
จากโครงการ U2T for BCG
พวกเราคณะทำงานตำบลบึงเจริญ อำเภอบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์ นำโดยท่าน ผศ.ปราโมทย์ ปิ่นสกุลและคณะอาจารย์ ได้นำเอาดินเผามาสร้างชิ้นงานขึ้นใหม่ โดยใช้ดินในพื้นที่และดินจากดำบลหินลาดนำมาสร้างและพัฒนาให้องค์ความรู้แก่คนในชุมชนได้สร้างอาชีพและหารายได้เสริมในเวลาว่างโดยผลิตภัณฑ์ จะแบ่งเป็น กระถางต้นไม้ และโคมไฟดินเผา ท่านที่สนใจสามารถสั่งซื้อได้ที่ เพจเฟสบุ๊ค :
(2) U2T for BCG ตำบลบึงเจริญ อำเภอบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์ | Facebook