ข้าพเจ้านางสาวมาริสา ขวัญทอง ประเภทบัณฑิตจบใหม่ เป็นผู้ปฏิบัติงานตำบลนาโพธิ์ อำเภอนาโพธิ์ จังหวัดบุรีรัมย์

หลักสูตร : AG04-1 โครงการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคมฐานรากหลังโควิดด้วยเศรษฐกิจ BCG (U2T for BCG and Regional Development) มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์

ผู้ปฏิบัติงาน U2T for BCG ประจำตำบลนาโพธิ์ ร่วมมือกับกลุ่มทอผ้าไหม บ้านหนองหว้า หมู่ 11 ต.นาโพธิ์ อ.นาโพธิ์ จ.บุรีรัมย์ ได้คิดริเริ่มออกแบบลายผ้าไหมประจำตำบล โดยมีแนวคิดจากการนำต้นไม้ประจำตำบลมาออกแบบให้เป็นลายผ้าไหม คือ ลายต้นโพธิ์ทอง ผ้าไหมมัดหมี่ชนิดนี้ เป็นผ้าไหมโบราณที่สามารถนำเอาลายต่างๆมารวมในผ้าผืนเดียวกันได้ตามความชื่นชอบของลูกค้าแต่ละคน และในตำบลนาโพธ์ในปัจจุบันผู้ที่ทอผ้าชนิดนี้มีจำนวนลดน้อยลงเพราะต้องใช้ฝีมือและความแม่นยำเป็นอย่างมาก

         

ได้เป็นผลิตภัณฑ์ “ผ้าไหมมัดหมี่เก็บขิดตีนดาว ลายต้นโพธิ์ทอง” โดยมีกลุ่มทอผ้าไหม “กนกศิลป์ ไหมไทย” เป็นผู้ทอผ้าไหมเก็บขิดตีนดาว ในกลุ่มมีสมาชิกทั้งหมด 10 คน แบ่งหน้าที่การทอในแต่ละขั้นตอน

               

สนใจสินค้าสามารถสั่งซื้อได้ที่

ผ้าไหมมัดหมี่เก็บขิดตีนดาว เป็นการนำภูมิปัญญาชาวบ้าน 2 ภูมิปัญญา ระหว่างมัดหมี่ทอมือกับการเก็บขิดหมอนของภูมิปัญญาชาวบ้านดั้งเดิมนำมาผสมผสานกันเพื่อเป็นเครื่องนุ่งห่ม

การขิด หมายถึง กรรมวิธีในการทอผ้าเพื่อให้เกิดลวดลายต่างๆ ขึ้นมา โดยวิธีการเพิ่มเส้นด้ายพุ่งพิเศษในระหว่างการ ทอ เพื่อให้เกิดลวดลายที่โดดเด่นกว่าสีพื้น วิธีการทำคือ ใช้ไม้เขี่ยหรือสะกิด เพื่อช้อนเส้นด้ายยืนขึ้น แล้วสอดเส้นด้ายพุ่ง ไปตามแนวที่ถูกจัดช้อน จังหวะการสอดเส้นด้ายพุ่งนี่เอง ที่ทำให้เกิดเป็นลวดลายต่าง ๆ

ขั้นตอนการทอผ้าไหม

  • การเตรียมเส้นไหม จะต้องนำเส้นมาคัดเส้นไหมที่มีขนาดเส้นสม่ำเสมอ และมีการตกแต่งไจไหมที่เรียบร้อย

         

  •  การลอกกาวเส้นไหม

     

  • การเตรียมฟืมทอผ้า
  • การย้อมเส้นไหมยืน เตรียมน้ำย้อมสีเส้นไหม หม้อต้มย้อมขึ้นตั้งบนเตาเพื่อเพิ่มความร้อนจนกระทั่งอุณหภูมิอยู่ที่ระดับ 90 องศาเซลเซียส ใช้เวลาประมาณ 30 นาที หรือสังเกตได้จากการที่น้ำย้อมจะใส จากนั้น ให้นำเส้นไหมที่ย้อมสีเรียบร้อยแล้วไปล้างน้ำสะอาด 2-3 ครั้ง แล้วทำการบีบน้ำให้แห้ง ทำการตากผึ่งให้แห้ง

         

  • การเตรียมเส้นยืน นำเส้นไหมยืนที่ทำการย้อมสีมาทำการค้นเครือหูก หรือที่เรียกว่าการค้นเส้นยืน โดยใช้หลักเฝือเป็นอุปกรณ์ในการค้นเส้นยืน
  • การต่อเส้นยืน การต่อเส้นยืนคือการนำเส้นไหมเส้นยืนมาผูกต่อกับเส้นด้ายในซี่ฟันหวีโดยทำการต่อที่ละเส้นจนหมดจำนวนเส้นยืน
  • การเตรียมเส้นพุ่งที่ทำการย้อมสีต่างๆ
  • การกรอเส้นพุ่งเข้าหลอด การกรอเส้นพุ่งเข้าหลอด นำเส้นไหมที่ย้อมสีต่างๆแล้วมาเข้ากง แล้วทำการกรอเส้นไหมเข้าหลอด เพื่อเตรียมเป็นเส้นพุ่งเพื่อใช้ในการเกาะลาย และใส่กระสวยในการทอขัด
  • การทอผ้าเป็นผืนผ้า